BEŞİKTAŞ’IN TARİHÇESİ
Beşiktaş tarihine dönük çalışmaların içinde en temel kaynak Vala Somalı’ya aittir. Somalı elbette Beşiktaş dışında çalışmalar da yapmıştır. Beşiktaş’ın içindedir. Yöneticilik yaparak, Beşiktaş’lı olmayı hem deneysel hem de yazınsal olarak ortaya koymuştur. Vala Somalı, temel kaynakların başında gördüğümüz Beşiktaş Tarih’inde 1903 kuruluş dönemine getirdiği görüşünü, İlker ateş’in kitabında pekiştiriyor. “Arabacılar denilmesini siz sık sık eleştirdiniz. Bunu bir de bizim için açıklar mısınız?” Somalı verdiği cevapta Beşiktaş’ın görüşümüzle pekişen yapısına da temas ediyor : “ Beşiktaş Jimnastik Kulübü, 1903 yılında Serencebey’de Osman Paşa’nın konağında 22 seçkin genç tarafından kurulmuştur. Başta Osman Paşa’nın oğulları Hüseyin Bereket ile Şamil Osman olmak üzere tüm sporcular Osmanlı sarayına mensup ailelerin bireyleri oldukları için, o dönemin baskı rejiminden sıyrılabilmişler, Beşiktaş Kulübü’nü özel izinle kurma şansını yakalamışlardır. Beşiktaş beldesinin sakinleri, bu Beşiktaşlı gençlerin antrenman saatlerinde toplu olarak saray arabaları ile yaptıkları yolculukları ve gezileri sempati ile izlemişler, onlara bir de isim takarak “Saray arabalı gençler” demeye başlamışlardır. O zamanlar temiz ve taktir hisleriyle Beşiktaşlı gençlere yakıştırılan bu deyim zaman aşımı içinde, kendini bilmez bazı rakip taraftarlarca değiştirilmiş “Arabacılar”a çevrilmiştir. Beşiktaş saraya mensup çok seçkin bir zümre tarafından kurulmuş olmasına rağmen, belirli bir kesimin kulübü olmamış, “Karakterli olsun” prensibi içinde her kesime kapılarını açmıştır. Bu yönden hiçbir zaman komplekse düşmemiş, bilim adamları, komutanları, devlet adamlarını, ses sanatçıları ile olduğu kadar küçük esnafı ile arabacısı ile de iftihar etmiştir. O halde meslek primitinin bir kesimine sözle hakaret ederek, Beşiktaş’a arabacılar demek anlamsızdır.”
KURULUŞ
1902 sonbaharında Beşiktaş Serencebey Mahallesi'nde, o zamanın Medine Muhafızı olan Osman Paşa'nın konağının bahçesinde, 22 kişilik genç grup, haftanın bazı günlerinde toplanıp jimnastik hareketleri yapmaktaydı. Başta Osman Paşa'nın oğulları Mehmet Şamil ve Hüseyin Bereket ile mahellenin gençlerinden Ahmet Fetgeri, Mehmet Ali Fetgeri, Nazımnazif, Cemil Feti ve Şevket Beyler’in aralarında bulunduğu gençlerin ilk ilgilendikleri spor branşları, özellikle barfiks, paralel, güreş, halter, aletli ve aletsiz jimnastikti. O sıralarda siyasi hareketler dolayısıyla her türlü toplanmadan ürkerek hafiyeler dolaştıran 2. Abdülhamit'in adamları Serencebey'deki bu toplanmaları haber alınca, spor yapan gençler bir baskınla karakola götürüldü. Bu sporcu gençlerin bir kısmının saray erkanına yakın olması, ayrıca o dönemlerde kötü gözle bakılan futbol oynamadıkları ve sadece beden hareketleri yaptıklarını belirtmeleriyle gergin durum yumuşadı. Hatta saray çevresinden Şeyhzade Abdülhalim bu sporcuları destekledi ve sık sık antrenmanları seyretmeye başladı. Ünlü boksör ve güreşçi Kenan Bey de antrenmanlara gelerek güreş ve boks hareketleri göstermeye başladı.
1903 Mart'ında ise özel bir izinle Bereket Jimnastik Kulübü kuruldu. 1908'de Meşrutiyet'in ilanıyla sportif hareketler biraz daha serbestlik kazandı. 31 Mart 1909'daki siyasi olaylardan sonra Edirne'de bulunan Fuat Balkan ve Mazhar Kazancı, Hareket Ordusu ile İstanbul'a geldi. Siyasi olaylar yatıştıktan sonra iyi bir eskrim hocası olan Fuat Balkan ile başta güreş ve halter sporlarını yapan Mazhar Kazancı, Serencebey'de jimnastik yapan gençleri bularak birlikte spor yapma fikrini kabul ettirdi. Fuat Balkan, Ihlamur'daki evinin altındaki yeri, kulüp merkezi yaptı ve Bereket Jimnastik Kulübü'nün adı Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü olarak değiştirildi. Böylece jimnastik, güreş, boks, eskrim ve atletizmin ön planda tutulduğu güçlü bir spor kulübü meydana geldi. Fuat Bey'in arkadaşları Refik ve Şerafettin Beyler de iyi birer eskrimciydi.
Bu arada Beyoğlu Mutasarrıfı Muhittin Bey'in teşvikiyle Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü, 13 Ocak 1910 tarihinde tescil edilen ilk Türk spor kulübü oldu. Semtin gençlerinin bu spor kulübüne ilgisi büyüdü ve spor yapan üyelerin sayısı bir anda 150'ye yükseldi. Kulübün merkezi de Ihlamur'dan Akaretler'de 49 numaralı binaya taşındı. Bir süre sonra bu bina da küçük gelince, yine Akaretler'de 84 numaralı binaya geçildi. Bu binanın arkasındaki bahçe de bir spor sahası haline getirildi. |